Higiena pracy umysłowej
W procesie nauczania – uczenia się, niezwykle ważnym zagadnieniem jest higiena pracy umysłowej ucznia. Organizacja nauki szkolnej i domowej to czynniki, które w istotny sposób wpływają na postępy w uczeniu się.
Ustalono, że dzieci w wieku 7 – 10 lat mogą skupić uwagę na zadaniach przez około 20 minut. W wieku 15 lat czas ten przedłuża się do 30 minut. Przemęczenie powstaje po wysiłku długotrwałym, nawet niezbyt intensywnym, ale nieprzerywanym chwilami odpoczynku. Dlatego ważne jest aby w trakcie nauki robić częste przerwy (relaks ,aktywny wypoczynek).
Bardzo ważny jest prawidłowy rozkład dnia. W rozkładzie dnia powinno przestrzegać się przede wszystkim prawidłowej proporcji między trzema elementami: snem, zajęciami ruchowymi oraz nauką w szkole i w domu.
Sen u dzieci w wieku 6-13 lat powinien trwać 9-11 godzin na dobę, natomiast u nastolatków w wieku 14-17 lat 8-10 godzin.
Zajęcia ruchowe. W bilansie dnia nie mogą one zajmować mniej niż 3,5 godziny dla dzieci młodszych dzieci i 2,5 godziny dla młodzieży.
Nauka w domu powinna być racjonalnie zorganizowana:
- siadając do nauki bądź wypoczęty, wyspany, nie głodny i nie przejedzony
- pamiętaj o świeżym powietrzu (wywietrz pomieszczenie, w którym będziesz się uczył)
- pamiętaj o wygodnym krześle, biurku lub stole
- oświetlenie powinno być nie za jasne i nie za ciemne
- ważny jest twój komfort psychiczny, im mocniej będziesz mógł się skupić na nauce , tym lepiej.
Jak motywować i wspierać uczniów do systematycznej pracy?
Jedną z ról, jakie we współczesnej szkole pełni nauczyciel, jest rola organizatora i kierownika procesu dydaktycznego. Rola ta zawiera dwie kategorie zachowań: z jednej strony obejmuje czynności nauczyciela, czyli nauczanie, z drugiej zaś dotyczy procesów zachodzących w uczeniu się uczniów. W dzisiejszej szkole, nieodzownie związanej z przemianami reformatorsko-społecznymi oraz zmianami naukowo-technicznymi, rola nauczyciela, jako organizatora działalności dydaktycznej ulega pewnym przeobrażeniom. Rozwijająca się technologia informacyjna sprawia, że uczniowie uczą się często więcej poza szkołą.
Motywacja to zespół czynności pobudzających do uczenia się. Budzenie chęci.
Osiągnięcia uczniów zależą od:
- możliwości ucznia,
- pracy nauczyciela,
- świadomości ucznia,
- środowiska rodzinnego i sytuacji materialnej ucznia,
- wykształcenia rodziców,
- grupy rówieśniczej,
- doświadczeń z dzieciństwa.
W rodzinie gdzie zachęca się dzieci do nauki one uczą się chętniej. Motywowanie zaczyna się już w przedszkolu. To ważny okres w życiu dziecka. Do 10 lat rozwija się mózg, ważne by w tym czasie wspierać dziecko, podpowiadać różnymi metodami rozwój. Osiągnięcia ucznia zależą od samoakceptacji, uznania siebie, poczucia własnej wartości. Nauka dla ucznia jest tym, czym dla dorosłych praca zawodowa. Wymaga, zatem od ucznia odpowiedniej dojrzałości społecznej i sprawności intelektualnej. Ważne jest by program nauczania był adekwatny do możliwości ucznia. Niezbędnym jest zapewnienie odpowiednich warunków do nauki w domu – wydzielony kącik lub pokój, by uczeń mógł spokojnie pracować. Czas przeznaczony na naukę nie powinien być zakłócany żądaniami rodziców czy rodzeństwa do czynienia pewnych posług, głośna muzyka, programem telewizji czy rozmową.
Postawa rodziców wychowawców jest ważnym czynnikiem decydującym o osiągnięciach szkolnych, przy czym rodzice są najważniejszymi osobami – niezmiennymi wychowawcami. Rodzice i nauczyciele muszą ze sobą współpracować, starać się być dla ucznia autorytetem, wartościową osobą mającą jasno określony cel życia, jasna motywacje jego osiągnięcia. Uczeń musi wiedzieć, że zdobywanie nauki jest jego szansą na rozwój, oknem na świat, przygotowuje do umiejętności wykonywania zawodu w życiu dorosłym. Należy wyjaśnić uczniowi, że niepowodzenia w nauce nie przekreślają tej szansy, lecz są sygnałem do większego wysiłku.
Reasumując najbardziej skuteczną formą mobilizowania dzieci do nauki jest ścisła, dojrzała i rzetelna współpraca rodziców nauczycieli, uwzględniająca możliwości dziecka i troskę o jego rozwój.
Motywacja
Zadbajmy o to, by nasze dziecko uczyło się systematycznie. Zostawienie sobie nauki obszernego materiału na sam koniec, może okazać się ponad siły i możliwości dziecka, co z pewnością będzie działać na nie demotywująco. Wprowadzenie dyscypliny w edukacji ma swoje plusy – uczy systematyczności działania również w innych dziedzinach życia. Warto ustalić harmonogram dnia, w którym nauka staje się stałym elementem- niemal tak samo naturalnym jak mycie zębów. Dobrze również codziennie rozmawiać z dzieckiem na temat rzeczy, o których się dzisiaj uczyło.. w ten sposób utrwalamy jego wiedzę. Umysł, który regularnie ćwiczy, łatwiej przyswaja informacje i zapamiętuje je.
Organizacja pracy
- Najpierw zdrowie psychiczne, potem edukacja. Reaguj z rozsądkiem na presję realizowania programu edukacyjnego w trakcie zamknięcia szkół; korzystaj z materiałów przygotowanych przez kadrę pedagogiczną, ale zapewnij, by nauka wypełniała tylko fragment dnia twojego dziecka; materiał edukacyjny można później nadrobić, a stres, presja i niezaopiekowane emocje pozostaną na dużo dłużej i mogą wpłynąć na zdrowie psychiczne twojego dziecka.
- Dobrze zorganizowane miejsce pracy (Na biurku powinny znajdować się tylko potrzebne przedmioty, cicha muzyka w tle lub jej brak, wyłączamy telewizor)
- Plan pracy ( Naukę zaczynamy możliwie najwcześniej, nie odkładamy jej na później. Najpierw to, co najtrudniejsze – podziel trudny materiał na części, potem łatwiejsze. Zaczynamy od trudnego materiały, ponieważ na początku mamy najwięcej chęci do nauki a nasz mózg jest wypoczęty. Nie warto uczyć się nocą.)
- Przerwy (Najlepiej po około 20 minutach trzeba wstać od biurka, przejść się, napić wody, wyjść na podwórko. W czasie przerwy nie gramy w gry, ani nie oglądamy telewizji, będzie nam trudno wrócić do nauki)
- Powtórki (Po każdym temacie robimy szybkie powtórki)
- Wsparcie (im dziecko młodsze tym więcej wsparcia potrzebuje; może mieć formę rozmowy, gry)
- Stwórz nowe rytuały dla swojej rodziny. (Ustalcie jak będą wyglądały wasze dni do czasu otwarcia szkoły, – co będziecie robić o różnych porach dnia, kiedy jeść posiłki, o której godzinie idziecie spać. Plan dnia ułatwi zorganizowanie odpowiedniego czasu na naukę).
Aldona Świtoń, Justyna Filewicz